* Publicado por Francisco Albo na Voz de Galicia (aquí).
O municipio contou ata o século pasado cun rico folclore de Carnaval
En diversas localidades de Sober consérvase con entusiasmo a tradición dos compadres
e na maioría das vivendas da zona séguense preparando o prato local máis típico do
entroido, o doce coñecido como tripón, enchido ou vexiga. Pero estas manifestacións
son só unha parte da rica tradición carnavalesca do municipio, perdida na súa maior
nas últimas décadas do século pasado, da que aínda hai moitas pegadas na tradición oral
e en diversos documentos.
e na maioría das vivendas da zona séguense preparando o prato local máis típico do
entroido, o doce coñecido como tripón, enchido ou vexiga. Pero estas manifestacións
son só unha parte da rica tradición carnavalesca do municipio, perdida na súa maior
nas últimas décadas do século pasado, da que aínda hai moitas pegadas na tradición oral
e en diversos documentos.
A asociación cultural O Colado do Vento recopilou unha parte destas tradicións, ás que
se lle dedicou unha pequena publicación no ano 2000 [NOTA - A publicación á que se
fai mención foi editada pola ASOCIACIÓN DE VECIÑOS "PROENCIA", de Proendos].
«Desde entón recollimos máis cousas, pero para facer
unha recopilación sistemática necesitaríamos máis
persoal e máis tempo», apunta Alfonso Campos, membro deste colectivo.
Moitos destes costumes festivos mantíveronse vivos ata os anos 50 e 60 e acabaron
desaparecendo a causa do despoboamento provocado polas grandes emigracións da época.
se lle dedicou unha pequena publicación no ano 2000 [NOTA - A publicación á que se
fai mención foi editada pola ASOCIACIÓN DE VECIÑOS "PROENCIA", de Proendos].
«Desde entón recollimos máis cousas, pero para facer
unha recopilación sistemática necesitaríamos máis
persoal e máis tempo», apunta Alfonso Campos, membro deste colectivo.
Moitos destes costumes festivos mantíveronse vivos ata os anos 50 e 60 e acabaron
desaparecendo a causa do despoboamento provocado polas grandes emigracións da época.
Entre as tradicións esquecidas figuran unhas representacións teatrais similares
ás que aínda se conservan no entroido ribeirao de Chantada e no de Salcedo, na Pobra
do Brollón, que reciben respectivamente os nomes de oficios e disfraces. Segundo
explica Campos, «ademais destes pequenos espectáculos, en certas épocas
houbo unhas representacións teatrais máis complexas e en Proendos incluso había un
grupo que se encargaba de organizalas, que se facía chamar Compañía Urruti».
ás que aínda se conservan no entroido ribeirao de Chantada e no de Salcedo, na Pobra
do Brollón, que reciben respectivamente os nomes de oficios e disfraces. Segundo
explica Campos, «ademais destes pequenos espectáculos, en certas épocas
houbo unhas representacións teatrais máis complexas e en Proendos incluso había un
grupo que se encargaba de organizalas, que se facía chamar Compañía Urruti».
Folións e figuras típicas
Máis antiga aínda parece a tradición dos folións de entroido, que consistían en desfilar
cos bonecos dos compadres e comadres ata un lugar alto -normalmente un castro-, levando
fachós ou antorchas de palla. A celebración remataba coa queima dos compadres.
cos bonecos dos compadres e comadres ata un lugar alto -normalmente un castro-, levando
fachós ou antorchas de palla. A celebración remataba coa queima dos compadres.
No folclore local do entroido figuraban tamén algúns personaxes típicos, representados
habitualmente polos mesmos veciños. «En Proendos desfilaba o deus Momo e en
Anllo tiñan uns personaxes chamados maragatos», sinala Campos.
habitualmente polos mesmos veciños. «En Proendos desfilaba o deus Momo e en
Anllo tiñan uns personaxes chamados maragatos», sinala Campos.
Coplas festivas que se vendían en papel impreso polas feiras
No entroido tradicional de Sober tiñan grande importancia as coplas, para as que era
habitual compor melodías orixinais, como era de esperar nun municipio cunha longa
tradición musical. Moitas destas coplas eran reproducidas en papeis impresos, cuxa
venda axudaba a financiar as representacións teatrais, os bailes e outras celebracións
propias desta época.
habitual compor melodías orixinais, como era de esperar nun municipio cunha longa
tradición musical. Moitas destas coplas eran reproducidas en papeis impresos, cuxa
venda axudaba a financiar as representacións teatrais, os bailes e outras celebracións
propias desta época.
Na parroquia de Proendos, segundo explica Alfonso Campos, os mozos ían á
feira de Sober para vender estes pregos e arrecadar diñeiro para as festas. «Os que
vendían as coplas ían sempre vestidos de bonito, con mantillas e outros adornos
que ao parecer se usaban tamén nas danzas de entroido», engade.
feira de Sober para vender estes pregos e arrecadar diñeiro para as festas. «Os que
vendían as coplas ían sempre vestidos de bonito, con mantillas e outros adornos
que ao parecer se usaban tamén nas danzas de entroido», engade.
Recollida de textos
A asociación O Colado do Vento recopilou un bon número de exemplares destas
coplas -editadas en imprentas de Monforte, Vigo e outros lugares-, os máis antigos
dos cales datan de principios do século XX. Algúns destes vellos cantares de entroido
foron recollidas no libro Cantos, coplas e romances de cego, dos músicos Xosé Luís
Rivas (Mini) e Baldomero Iglesias (Mero).
coplas -editadas en imprentas de Monforte, Vigo e outros lugares-, os máis antigos
dos cales datan de principios do século XX. Algúns destes vellos cantares de entroido
foron recollidas no libro Cantos, coplas e romances de cego, dos músicos Xosé Luís
Rivas (Mini) e Baldomero Iglesias (Mero).
Sem comentários:
Enviar um comentário