Ruta: A PROENCIA DAS LENDAS.

O roteiro comeza en Proendos, a 2 km de Sober pola estrada que une a capitalidade municipal con Doade.Proendos é un museo ó aire libre. Aconsellamos, antes de iniciar a andaina, percorrer este fermoso pobo. Atoparémonos nas estruturas das casas con moitos elementos reutilizados do antigo asentamento romano diseminados nun amplo espazo. Atopáronse os paisanos con pedras labradas, algunhas con molduras ou debuxos (trisqueles, rosetas, aras, motivos curvilíneos e xeométricos), con basas, fustes, muíños de man circulares, ademais de tégula, fusaiolas, ladrillo, lousa, anacos cerámicos, escorras metalúrxicas, utensilios metálicos, canalizacións, etc.
Resulta lóxico que os abundantísimos vestixios castrexo-romanos sementaran na imaxinación popular as lendas sobre a fabulosa Proencia.Gozaremos, tamén, da arquitectura nobiliaria da casa dos Ojeas, do s. XVII, dos Vertunías, ou a próxima de Vilastrille, fundada no 1692 por Feijóo Soutomaior.Os primeiros petroglifos a visitar atópanse á nosa dereita na chamada finca do Xestal, nunha casa particular co nº 103.Seguimos a andaina entre os valos do igrexario onde, á nosa esquerda, no muro, hai unha inscultura de orixe castrexo-romana.

Na finca do Pombal está outro petroglifo, ó pé do pombal.Estamos agora diante da igrexa románica (s. XII) de Santa María, na que a rusticidade e sinxeleza do presbiterio, engalanado con pinturas murais do s. XVI, lembra á arte prerrománica.
Xiramos polo camiño da dereita ata o Campo das Olas, volvendo xirar á dereita para seguir ata Froxán. Á esquerda, nos lameiros, están os petroglifos de Os Lagos, con coviñas.
Xa no pobo de Froxán, a 0,9 km, atopamos outra inscultura rupestre asentada na parede dunha casa.
Camiño de Mer, na entrada do pobo, á esquerda, xunto a unha fonte, collemos o camiño tradicional xunto ó cruce do camiño a Gundivós, collendo logo á esquerda pola Calzada de Pedride; á esquerda, a Phi de Pedride.
Ó final do camiño, o punto de orixe: a mítica Proencia.

* Fotos: Alfonso Campos.

* Mapa: Javier Vivirido. Clique sobre a imaxe para agrandala ou solicite o mapa ou tríptico en javivivirido@terra.es
- También disponible en castellano. Solicite el mapa o tríptico en javivivirido@terra.es.
- Also available in english (thanks to Hyllary Parks). Request the map and the text on paulaverao@hotmail.com