O POBRE DE ALBAR

Foi hai tempo, cando había pobres de pedir. Andaban dun lado para outro, cruzaban pola Barca de Gudín o río Sil e pedían aloxamento para pasar a noite. Había unha barcaza grande que servía para pasar carros tirados por cabalerías ou bois, e outra máis pequena para as persoas. Subía o camiño real polas Forcadas, pasaba ó lado de Albar, os Chelos (onde está o mirador), para seguir á Tenencia xunto da igrexa de Amandi. De Albar pódese desviar un polas Avaínzas ó Monte Algareiro e seguir ó Alto de Amandi; e por riba, polo camiño da Lámpara podíase chegar a San Mateo, onde, ó parecer, houbo un mosteiro.
Por eses lares, a luz de Amandi invita a vivir: o sol, os penedos, o ar dos montes desde onde se ve o mundo, os socalcos agatiñando ata as cimas, os camiños abertos á sorpresa. Pero o inverno e as tebras na ribeira poden ser unha lousa e as sombras alónganse, os ruidos exténdense, o camiño bisbolletea medos e perigos incertos. Así debeu ser naquela tardiña na que un pobre foi pedir pousada nas Forcadas; como na casa xa tiñan un home hospedado mandárono cara Albar. En Albar tampouco deu atopado alonxamento e seguiu cara a Tenencia. Ó Chegar a altura dos Chelos, un lugar especialmente sombrizo, atacárono os lobos e comérono, deixándolle tan só o brazo e a perna dereita. Dende aquelas, cheos de remorsos, os veciños estableceron a obriga de darlle pousada a todos os viaxeros e proporcionarlles pan e auga para o camiño.
Anos despois, no tempo de escribir estas liñas, Albar desapareceu como unha maldición, ou, mellor, como desaparecían as cidades cando se resistían os imperios, arrasadas ata os alicerces, os campos sementados de sal, ermos e abandoados. Albar foi derruida e convertida en socalcos, incluida a fonte na que apagaron a sede tantos pelegríns. Son a técnicas da desmemoria, da indignidade, da destrucción das referencias vitais como suprema violencia. Albar aínda figura no mapa e no nomenclátor, mais desapareceu da paisaxe como si debera pagar unha culpa, un vello pecado do que parecen oirse os berros. ¡Pobre de Albar!.
*Aurelia do Carrazúa---Lobios--- 9-VIII-2003.
*José Manuel do Barqueiro dos Lameiros---Amandi--- 3-XI-2004.

ELEMENTO MATERIAL
Barca de Gudín, Camiño Real, pobo de Albar hoxe desaparecido.

Ó REDOR DA LENDA
Polo sendeiro que subía das Forcadas a Albar, cara a metade do camiño, nun lugar chamado A Regata, foi onde comeran os lobos o mendigo. Xa o contaban os avós e era cousa de velo.
Cando vivía a Amadora había no pobo tres casas e vivían dúas familias. Estaba alí a Fonte de Albar, moi perto dun Patao da Mina, o manantial do lugar; estaban, tamén, as hortas da Chousa, O Eido da Lama e A Leira. A casa da Amadora era a chamada casa de Albar que tivera, en tempos, terras ata o río, todo nunha peza. Era unha das máis ricas de Amandi xunto coa da Lama e a da Barca.
Abandonado Albar pronto se foi enchendo de broza mesta. Durante algún tempo algún veciño limpaba algo e podíase furar e aproveitar algúns froitos; ó fin, un día, xa foi practicamente imposible achegarse e o lugar vendeuse para ser socalcos das viñas do amandi. É o que queda.


- Recollida de:
Amadora Puga de Portabrosmos --- Pinol --- 14-XII-2006.